سنجش و ارزیابی تأثیر کار و انجام اصلاحات بهصورت مداوم، برای موفقیت شما در حوزه سئو، حفظ مشتری و ارزش و اعتبار شما نزد دیگران، امری مهم و حیاتی است. همچنین به شما کمک میکند وقتی یک جای کار میلنگد، اولویتهای خود را بازبینی کنید.
در ذهن خود از آخر شروع کنید. هرچند داشتن چندین هدف امری رایج است (چه اهداف بزرگ و چه کوچک) ولی ایجاد یک هدف غایی و ویژه امری ضروری است. تنها راه فهم اینکه هدف غایی و اصلی یک وبسایت چه چیز میتواند باشد، این است که درک کاملی از اهداف وبسایتها و یا نیازهای مشتری داشته باشید. سؤالات بجای مشتریان نهتنها در هدایت راهبردی تلاشهای شما سودمند است، بلکه به آنها نشان میدهد که شما به حرفهای آنان توجه میکنید و اهمیت میدهید.
نمونههایی از سؤالات مشتریان:
- میتوانید به ما مختصراً در مورد تاریخچه شرکت خود توضیح بدهید؟
- ارزش مالی یک جنس مشتری راغب (lead) جدید و باکیفیت چقدر است؟
- سودآورترین خدمات یا محصولات شما چه هستند؟
سرفصلهایی که در ادامه ارائه میشود را درزمانی که میخواهید هدف اصلی و غایی، اهداف جانبی و معیارهای وبسایت خود را تعیین کنید به ذهن بسپارید.
سرفصلهای مربوط به تنظیم هدف
قابلاندازهگیری و قابلسنجش باشد. اگر نتوانید آن را پیگیری کنید نمیتوانید آن را بهبود بخشید.
خاص باشید. اجازه ندهید یک بازاریابی مبهم و نامفهوم، اهداف شما را به باد دهد.
اهداف خود را به اشتراک بگذارید. مطالعات نشان داده است که نوشتن و به اشتراک گذاشتن اهداف با دیگران، شانس شما را برای دستیابی به آن اهداف بالاتر میبرد و به آن سرعت میبخشد.
مشتری خود را بشناسید. پرسش سؤالات بجا از مشتریان یک موضوع کلیدی در فهم اهداف و توقع آنها از وبسایت است. ما یک فهرست از سؤالاتی که شما میتوانید از آن برای شناخت بهتر مشتریان خود استفاده کنید، آماده کردهایم.
سنجش
حالا که شما هدف اصلی خود را تعیین کردید، ارزیابی کنید که چه معیارها و استانداردهای دیگری میتواند به حمایت سایت شما در راستای رسیدن به آن اهداف کمک کند. سنجش معیارهای اضافی و کاربردی میتواند به شما در ارائه پالسهای بهتر در مورد سلامت و پیشرفت کنونی سایتتان کمک کند.
معیارهای مربوط به مشغولیت
افراد وقتی وارد سایت شما میشوند، چطور رفتار میکنند؟ این سؤالی است که معیارهای مربوط به درگیر کردن افراد به آن پاسخ میدهد. چند تا از محبوبترین معیارها برای سنجش اینکه مردم چقدر درگیر محتوای شما شدهاند عبارتاند از:
نرخ تبدیل
عبارت است از تعداد تبدیلها (مربوط به یک عمل یا هدف دلخواه) تقسیمبر تعداد افرادی که سایت را بازدید کردهاند. نرخ تبدیل میتواند برای خیلی چیزها به کار رود؛ از وارد شدن به ایمیل گرفته تا خرید و ساختن اکانت. دانستن نرخ تبدیل میتواند به شما در اندازهگیری بازگشت سرمایهای که وبسایت شما با این حجم بازدید قادر است به ارمغان آورد، کمک می-کند.
زمان حضور در صفحه
مردم چقدر در صفحه شما وقت میگذرانند؟ اگر شما یک پست 2000 کلمهای روی صفحه داشته باشید و هر فرد بهطور میانگین فقط 10 ثانیه در صفحه شما مانده باشند، امکان اینکه آن محتوا کامل خواندهشده باشد بسیار کم است مگر آنکه کسی با سرعت بسیار زیاد بتواند بخواند. بهطورکلی اگر یک URL مدت کمی روی صفحه باشد، این لزوماً چیز بدی نیست. باید نیت و هدف صفحه را در نظر بگیرید. برای مثال، اینکه در صفحه “تماس با ما” مدتزمان کمی صرف شود یکچیز طبیعی است.
صفحات به ازای بازدید
آیا هدف صفحه شما درگیر کردن خواننده و کشاندن او به مرحله بعدی بود؟ اگر چنین باشد در این صورت مقوله “صفحات به ازای بازدید” میتواند یک معیار ارزشمند برای سنجش مشغولیت یا درگیر شدن خوانندگان باشد. اگر هدف صفحه شما مستقل از دیگر صفحات سایت شما است، در این صورت تعداد پایین بازدید به ازای صفحات، نرمال است (مثلاً بازدیدکننده بیاید، چیزی را که میخواهد بگیرد و برود).
نرخ گریز
قسمتهای رهاشده نشان میدهد که یک فرد جستجوگر از یک صفحه بازدید کرده و آن را ترک کرده و دیگر به آن صفحه بازنگشته است. بیساری از افراد سعی میکنند که این میزان را پایین بیاورند چون اعتقاددارند این پارامتر مربوط به کیفیت وبسایت میشود ولی درواقع این هم میتواند اطلاعات خیلی کمی در مورد تجربه کاربر به ما بدهد. ما موارد بسیاری از نرخ گریز را مشاهده کردهایم که از طراحی مجدد وبسایت رستوران جلوگیری کرده و الان آن رستورانها بهتر از هر زمان دیگری عمل میکنند؛ زیرا در بررسیهای بعدی کاشف به عمل آمد که مردم فقط میآمدند تا ساعت کار و منو و آدرس رستوران را بفهمند و بعد آن صفحه را ترک میکردند تا خودشان شخصاً از رستوران بازدید کنند. یک معیار بهتر برای سنجش کیفیت صفحه یا سایت، عمق اسکرول است.
عمق اسکرول
این معیار نشان میدهد که بازدیدکنندگان چقدر هرکدام از صفحات را بالا پایین کردهاند. آیا بازدیدکنندگان به محتواهای مهم شما میرسند؟ اگر چنین نیست، راههای مختلف را تست کنید تا مهمترین محتوای خود را در بالای صفحه قرار دهید که ازجمله آن میتوان به محتواهای تصویری (مولتیمدیا) و راههای تماس و مواردی از این قبیل اشاره کرد. همچنین به کیفیت محتوای خود توجه کنید که آیا کلمات بیمورد را حذف میکنید؟ آیا این محتوا برای بازدیدکننده بهاندازهای جذاب است که تا پایین صفحه ادامه دهد؟ بررسی عمق اسکرول میتواند در قسمت تحلیلی گوگل آنالیتیکس شما تنظیم شود.
در قسمت تحلیلی گوگل شما میتوانید اهداف خود را تنظیم کنید (set up goals) تا ببینید وبسایت شما در رسیدن به آنها چقدر موفق عمل کرده است. اگر هدف مربوط به یک صفحه کاملاً پر شده است، میتوانید آن را بهعنوان هدف اصلی تنظیم کنید.
ترافیک سرچ
رتبهبندی یکی از معیارهای ارزشمند در سئو است، ولی سنجش عملکرد ارگانیک سایت شما نمیتواند در آن خلاصه شود. هدف نمایش موارد در قسمت سرچ، انتخاب شدن موارد توسط فرد جست و جو کننده بهعنوان پاسخی برای نیاز آنهاست. اگر شما رتبهبندی شدهاید ولی ترافیکی دریافت نمیکنید یک جای کار اشکال دارد. ولی چگونه میتوان تشخیص داد که سایت شما چه مقدار ترافیک جذب میکند؟ یکی از دقیقترین راهها برای انجام این کار استفاده از گوگل آنالیتیکس است.
گوگل آنالیتیکس
از گوگل آنالیتیکس استفاده کنید تا مسائل مربوط به ترافیک سایتتان، برای شما روشن شود. قسمت تحلیلی گوگل آنالیتیکس پر از دیتا و اطلاعات است، آنقدر زیاد که اگر شما ندانید به کدام قسمت باید رجوع کنید کار برای شما سخت و ملالآور میشود. ولی این یک فهرست خستهکننده نیست و درواقع بیشتر یک راهنمای عمومی در مورد ترافیک دیتا است که شما میتوانید این اطلاعات را از این ابزار مجانی برداشت کنید.
جدا کردن ترافیک طبیعی یا ارگانیک
Google Analytics این امکان را به شما میدهد که ترافیک مربوط به سایت خود را در یک کانال مشاهده کنید. این امر امکان هرگونه هراس ناشی از تغییرات در کانال دیگر را از بین میبرد (مثلاً حجم ترافیک مجموع به علت توقف یک کمپین افت میکند ولی ترافیک طبیعی یا ارگانیک، ثابت باقی میماند).
ترافیک سایت در طول زمان مشخص
Google Analytics این امکان را به شما میدهد که مجموع دفعات، کاربرها و بازدیدهایی که در یک دوره زمانی مشخص از سایت شما صورت گرفته را مشاهده کنید و حتی دو دوره مختلف را با هم مقایسه کنید.
تعداد بازدید یک صفحه مشخص
قسمت گزارشهای مربوط به محتوای سایت در GA برای ارزیابی عملکرد یک صفحه مشخص، فوقالعاده است. برای مثال، یک صفحه مشخص چه تعداد بازدیدکننده در یک دوره زمانی مشخص داشته است.
ترافیک جذبشده از یک کمپین مشخص
شما میتوانید از کدهای UTM (ماژول ردیابی اورچین) برای تخصیص بهتر استفاده کنید. منابع، رسانه و کمپین را تعیین کنید، سپس کدها را به پایانه URL خود الحاق کنید. Designate the source, medium, and campaign وقتی افراد روی لینکهای کد UTM شما کلیک میکنند، آن دیتا در قسمت گزارش کمپینهای GA، محبوبیتش بالا میرود.
نرخ کلیک (CTR)
CTR شما از زمان نتایج سرچ تا رسیدن به یک صفحه مشخص یعنی درصد افرادی که روی صفحه شما در قسمت نتایج سرچ کلیک میکنند، میتواند سرنخهایی در مورد اینکه شما در بهینه کردن عنوان صفحه خود و متا دیسکریپشن چقدر موفق عمل کردهاید، به شما بدهد. شما میتوانید این دیتا یا اطلاعات را در قسمت Google search console که یک ابزار مجانی است پیدا کنید.
بهعلاوه، Google Tag Manager یکی دیگر از ابزارهای مجانی است که به شما این امکان را میدهد بدون اینکه مجبور باشید کدها را اصلاح کنید، پیکسلهای ردیابی را مدیریت و پیادهسازی کنید. این امر، امکان ردیابی کلیکها یا فعالیتهای مشخص در یک وبسایت را بسیار آسانتر میسازد.
معیارهای اضافی رایج سئو
در ادامه به چند مورد از معیارهای مربوط به سئو وب سایت ها اشاره شده است
رتبه واژگان کلیدی
رتبه یک وبسایت با واژگان کلیدی موردنظر آنها تعیین میشود. این قسمت همچنین باید شامل SERP feature data، like featured snippets و کادر “مردم همچنین میپرسند” باشد که بر اساس آنها رتبهبندی میشوید. سعی کنید از معیارهای بیارزش دوریکنید. بهطور مثال از رتبهبندیهای مربوط به واژگان کلیدی رقابتی که مورد دلخواه هستند ولی اغلب بسیار مبهم هستند و تبدیل نمیشوند و نیز از کلمات کلیدی طولانی خودداری کنید.
تعداد لینکهای برگشتی یا بک لینک
تعداد مجموع لینکهایی که به وبسایت شما اشاره میکند یا تعداد دامنههای مسیر لینک سازی منحصربهفرد، درحالیکه هردوی این معیارها در حوزه لینک، رایج هستند، ولی ما شما را تشویق میکنیم که بیشتر توجهتان به کیفیت بک لینکها و دامنههای مسیر لینک سازی سایتتان باشد.
ارزیابی سلامت سایت با ابزارهای ارزیاب سئو
با درک جنبههای مشخصی از سایت خود (مثلاً موقعیت فعلی در نتایج سرچ، چگونگی تعامل سرچکنندگان با سایت شما، نحوه عملکرد، کیفیت محتوای سایت، ساختار کلی آن و از این قبیل موارد) شما میتوانید فرصتها و موقعیتهای سئو را برای خود روشن سازید. اعمالنفوذ در ابزار خود موتور جستجو میتواند به شما در نمایان کردن آن فرصتها و همچنین موضوعات بالقوه کمک کند:
Google Search Console: اگر شما تا الان در این ابزار رایگان اکانت نساختهاید، ثبتنام کنید و وبسایت خود را تائید اعتبار (verify) کنید. GSC پر از گزارشهای قابلپیگیری است که شما میتوانید از آنها برای شناسایی ارورهای وبسایت، فرصتها و درگیر کردن کاربر استفاده کنید.
Bing Webmaster Tools: این ابزار هم کاربرد مشابهی با GSC دارد. از میان دیگر چیزها، این ابزار است که به شما نشان میدهد که عملکرد سایت شما در بینگ چگونه است و چه فرصتهایی برای گسترش و پیشرفت وجود دارد.
Lighthouse Audit: یکی از ابزار خودکار گوگل که برای سنجش عملکرد وبسایت، قابلیت دسترسی، اپلیکیشنهای مترقی وب و چیزهای دیگر کاربرد دارد. این اطلاعات درک شما را از عملکرد یک وبسایت بهبود میبخشد. به دست آوردن اطلاعات ویژه در مورد سرعت و قابلیت دسترسی در اینجا اتفاق میافتد.
PageSpeed Insights: اطلاعاتی در مورد عملکرد سایت با استفاده از دیتای Lighthouse و گزارش تجربه کاربر در کروم Chrome user Experience report از سنجش کاربر واقعی (Real user management) یا URM در صورت وجود، ارائه میدهد.
Structured Data Testing Tool (ابزار آزمون دیتای ساختاری): این ابزار تائید میکند که یک وبسایت در حال استفاده از schema markup یا دیتای ساختاری به شکل مناسب است یا نه.
Mobile-Friendly Test (آزمون سازگاری با موبایل): این ابزار ارزیابی میکند که یک کاربر چقدر راحت میتواند یک وبسایت را روی گوشی همراه خود جستجو و مشاهده کند.
Web.dev: اطلاعاتی در مورد پیشرفت سطوح وبسایت با استفاده از Lighthouse و همچنین توانایی ردیابی پیشرفت در طول زمان را ارائه میدهد.
Tools for web devs and SEOs : گوگل اکثر اوقات ابزارهای جدید را برای گسترشدهندگان وب و سئو ارائه میدهد، پس اگر پیگیر ورود هر چیز جدیدی به بازار هستید به اینجا چشم بدوزید.
شناسایی فرصتهای محتوا و عملکرد وبسایت به طراحی یک نقشه حمله سئو دیتا محور (اطلاعات محور)، کمک میکند. یک لیست مداوم و پویا برای خود نگهدارید تا تکالیف و وظایف خود را بهصورت مؤثر، اولویتبندی کنید.
اولویتبندی راهحلهای سئو
برای اولویتبندی راهکارهای سئو بهصورت مؤثر، اول لازم است که یک هدف مشخص و موردتوافق بین خود و مشتریانتان داشته باشید.
درحالیکه میلیونها راه برای اولویتبندی در سئو وجود دارد، prioritize SEO ما به شما پیشنهاد میکنیم آنها را برحسب درجه اهمیت و اضطراری بودن، رتبهبندی کنید. کدام راهکارها بیشترین ROI را برای وبسایت به ارمغان میآورد و اهداف موردتوافق شما را حمایت میکند؟
برنامهریزی و اجرای سئو
بخش عمدهای از موفقیت شما به اولویتبندی و زمانبندی تکالیف و وظایف شما بهصورت کارآمد، بستگی دارد. ابزارهای مجانی مانند گوگل شیتس میتواند به برنامهریزی برای اجرای سئوی شما کمک کنند، ولی شما میتوانید از هر روشی که فکر میکنید برای شما مناسبتر است استفاده کنید. بعضی از افراد ترجیح میدهند که تکالیف سئوی خود را در یک برنامهریز روزانه، زمانبندی کنند.
استفاده از چیزی که به کار میآید
سنجش پیشرفت شما در طول مسیر از طریق معیارهای ذکرشده به شما در رصد کارآمدی خود کمک میکند و این امکان را میدهد وقتی میبینید یک جای کار میلنگد، تغیر رویه دهید. برای مثال، شما عنوان یک صفحه اصلی و متا دسکریپشن را عوض کردید، فقط به این دلیل که متوجه شدید CTR مربوط به آن صفحه کاهشیافته است. شاید شما آن را به چیزی بسیار مبهم تغییر دادید و یا به چیزی خیلی بیربط به موضوع اصلی صفحه تغییر دادید- در این صورت امتحان کردن یک روش متفاوت میتواند راهحل خوبی باشد. توجه دائمی به سقوط در رتبهبندی، CTR ها، ترافیک طبیعی یا ارگانیک و تبدیلها (کانورژن) میتواند به شما در مدیریت سریع عوامل وقفه (سرعتگیرها)، قبل از اینکه به مشکل جدیتری تبدیل شوند، کمک کند. ارتباط و تعامل برای نگه داشتن طولانیمدت مشتریان در سئو امری ضروری است.
بسیاری از راهکارهای سئو بدون در نظر گرفتن مشتری یا کاربر اجرا میشوند. به همین دلیل است که به کاربردن مهارتهای ارتباط و تعامل در برنامه سئوی شما، چارچوب زمانی که در آن کار میکنید و معیارهای سنجش، امری ضروری است. بدون استراتژی، اجرا امری بیمعنی است. بدون اجرا، استراتژی چیزی بیخود است. “موریس چانگ”